Bayram ve Genel Tatillerde Çalışan İşçilerin Hakları
İş Kanunu’na göre, işçiler ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalıştırılamazlar. Ancak toplu iş sözleşmesinde veya bireysel iş sözleşmesinde farklı bir düzenleme olması durumunda bu kural değişebilir. Aksi takdirde, işçiden yazılı onay alınması gerekmektedir. Bazı sektörlerde, örneğin sağlık, güvenlik ve turizm gibi sektörlerde hizmetin sürekliliği nedeniyle bayram günlerinde çalışma kaçınılmaz olabilir.
Bayramda Çalışan İşçilere Mesaî Ücreti
Hafta tatilinde çalışan işçilere fazla mesai ücreti ödenebileceği gibi, serbest zaman da verilebilir. Ancak ulusal bayram ve genel tatil günleri için aynı uygulama geçerli değildir. Bu günlerde çalışan işçilere ücret ödenmeli ve serbest zaman kullandırılamaz.
1 Saat Bile Çalışan İşçi Tam Gün Ücret Alır
Bayram günlerinde işçi sadece bir saat çalışsa bile tam gün üzerinden ücret alır. Bu ek günlük ücret, o gün için normal maaşının üzerine eklenir. Eğer işçi bayram günü 7,5 saatten fazla çalışmışsa, aşan süre için fazla mesai ücreti ödenmelidir.
Arife Günü Çalışmak Fazla Mesai Sayılır
Ramazan ve Kurban Bayramları ile 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı’nda arife günü saat 13.00’te başlar. Bu nedenle arife günü saat 13.00’ten sonra çalışılan saatler genel tatil sayılırken, öncesindeki çalışmalar fazla mesai olarak kabul edilir. Arife günü çalışan işçiye normal maaşın yanı sıra yarım günlük ücret ödenmelidir.
Ücret Hesaplama Örneği
Bir işçinin brüt maaşı 30 bin TL ise, arife günü öğleden sonrası ve bayramın ilk iki günü çalıştığında, brüt 2.500 TL ek ücret alması gerekmektedir.
Hafta Tatiline Çıkma Hakkı
Bir haftalık süre içinde 45 saat çalışan işçi, en az 24 saat kesintisiz hafta tatili hakkı kazanır. Hafta tatilinde tam gün çalışan işçiye normal ücretin yanı sıra 1,5 yevmiye ödenmelidir. Eğer işçi sadece birkaç saat çalışmışsa, bu süre için ücret yüzde 50 zamlı hesaplanır.
Bayram ve Hafta Tatili Çakışırsa
Bayram günü ile hafta tatili aynı güne denk gelirse, işçiye en yüksek ödemeyi sağlayan yöntem uygulanır. Örneğin, bayram günü hafta tatiline denk gelirse ve işçi 7,5 saat çalıştıysa, 1,5 günlük ücret hak eder. Ancak çalışma süresi sadece 1 saatse, 1 günlük ilave ücret ödenmelidir.
Pazar Günü Değerlendirilmesi
Pazar günü hafta tatili yapan bir işçi, aralıksız çalıştığı takdirde perşembe, cuma ve cumartesi için toplam 2,5 günlük; pazar günü içinse 1,5 günlük ek ücret alır. Eğer işçi hafta içinde mazeret izni kullandıysa, pazar günü çalıştığı zaman hafta tatili olarak kabul edilmez ve işçiye 3,5 günlük ek ücret ödenir.